عمان امروز_ سلامت دندانها فقط به مسواک و نخ دندان وابسته نیست؛ آنچه میخوریم هم نقش بسیار مهمی دارد. دندانهای قوی و سالم از دوران جنینی شکل میگیرند، بنابراین تغذیه مادر در دوران بارداری تأثیر مستقیمی بر استحکام دندانهای کودک دارد. پس از تولد هم رژیم غذایی متعادل و سرشار از ویتامینها و مواد معدنی، دندانها را محکم و در برابر پوسیدگی مقاوم میکند.
مواد مغذی مهم برای دندانها
پروتئینها: پایه اصلی تشکیل مینای دندان و عاج هستند و به ساختار محکم دندان کمک میکنند.
کلسیم: اصلیترین ماده برای استحکام دندان و استخوان است. تقریباً همهی کلسیم بدن در دندان و استخوان ذخیره میشود. لبنیات مثل شیر، ماست، پنیر و کشک از بهترین منابع کلسیم هستند.
فسفر: در کنار کلسیم، ساختار سخت دندانها را میسازد. منابع خوب فسفر شامل گوشت، ماهی، تخممرغ، مرغ و غلات کامل است.
ویتامین D: باعث جذب بهتر کلسیم و فسفر در بدن میشود. این ویتامین با تابش آفتاب روی پوست تولید میشود و در تخممرغ، کره و روغن ماهی هم وجود دارد.
ویتامین C: برای سلامت لثهها و بافتهای نگهدارنده دندان ضروری است. کمبود آن باعث خونریزی لثه و ضعف دندانها میشود. مرکبات، گوجهفرنگی و سبزیجات تازه بهترین منابع آن هستند.
فلوراید: مهمترین عامل طبیعی در پیشگیری از پوسیدگی دندان است. فلوراید در آب آشامیدنی، چای و غذاهای دریایی وجود دارد. همچنین با استفاده از خمیر دندان و دهانشویههای حاوی فلوراید میتوان مینای دندان را تقویت کرد.
نقش قند در پوسیدگی دندانها
محیط گرم و مرطوب دهان محل خوبی برای رشد باکتریهاست. وقتی قند مصرف میکنیم، باکتریها از آن تغذیه کرده و اسید تولید میکنند؛ این اسید مینای دندان را تخریب کرده و باعث پوسیدگی میشود. هرچه مصرف قند بیشتر و تعداد دفعات آن بالاتر باشد، خطر پوسیدگی هم بیشتر میشود.
غذاهای چسبنده و شیرینیهای بین وعدهای مثل آبنبات، شکلات و سوهان از عوامل اصلی خرابی دندانها هستند، چون مدت بیشتری روی دندان باقی میمانند.
توصیههایی برای حفظ سلامت دندان:
1. مصرف شیرینی و نوشیدنیهای قندی را کاهش دهید، بهخصوص بین وعدههای غذایی.
2. میوه و سبزیجات تازه مثل سیب، هویج، کاهو و گوجهفرنگی را در رژیم روزانه بگنجانید؛ هم مواد مغذی دارند و هم باعث پاک شدن دندانها میشوند.
3. لبنیات و غذاهای حاوی کلسیم و فسفر را بهطور منظم مصرف کنید.
4. نوشیدن چای به مقدار متعادل مفید است، چون ترکیبات طبیعی آن باکتریهای دهان را کاهش میدهد.