عمان امروز_ تخم کدو یکی از خوراکیهای پرارزش و چندمنظوره است که هم در تغذیه و هم در طب سنتی جایگاه ویژهای دارد. این دانههای مغذی سرشار از فیتواسترولها، کوکوربیتین و گاماتوکوفرول (نوعی ویتامین E) هستند که از سلولها در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت کرده و به سلامت بدن کمک میکنند. ترکیب متعادلی از ویتامینهای A، C و گروه B بهویژه B1، B2 و B3 در کنار مواد معدنی مهمی چون روی، سلنیوم، مس و منگنز در تخم کدو وجود دارد که در تقویت سیستم ایمنی، بهبود عملکرد مغز و حفظ سلامت پوست و مو نقش مؤثری دارند. حدود یکسوم وزن این دانهها را روغنهای گیاهی مفید و بخش قابلتوجهی از آن را پروتئین تشکیل میدهد، به همین دلیل یکی از خوراکیهای عالی برای تأمین انرژی و تغذیه سالم به شمار میرود.
از نظر درمانی، تخم کدو در کاهش علائم مربوط به اختلالات ادراری، مثانه تحریکپذیر و بزرگی خوشخیم پروستات کاربرد دارد. مصرف پودر تخم کدو همراه با عسل یکی از روشهای طبیعی برای دفع انگلهای رودهای است. کدو و تخم آن به دلیل خاصیت ضدالتهابی و ملین بودن، به بهبود هضم غذا و رفع سوءهاضمه کمک میکنند. غرغره آب کدو در کاهش درد دندان مؤثر است و چند قطره از آن میتواند درد گوش را تسکین دهد. وجود آنتیاکسیدانها و اسیدهای چرب غیراشباع در این گیاه، آن را به گزینهای مؤثر برای پیشگیری از سرطان و مقابله با پیری سلولی تبدیل کرده است.
در آشپزی نیز کدو و تخم آن کاربردهای فراوانی دارند. ترکیب چند قاشق تخم کدو با ماست از تجمع چربی در سرخرگها جلوگیری میکند. کدوی پخته با عدس برای باز شدن گرفتگی سینه مفید است، مربای کدو بدن و اعصاب را تقویت میکند و ترشی آن اشتها را افزایش میدهد. از روغن تخم کدو هم میتوان برای طعمدادن به سالاد استفاده کرد.
در حوزه مراقبت از پوست، فرآوردههای طبیعی حاوی عصاره کدو نقش مهمی در تغذیه و جوانسازی پوست دارند. ماسک تهیهشده از کدوی پخته، پوست را روشن و براق میکند، در حالی که پوست سوخته کدو در روغن زیتون به ترمیم زخمهای سطحی کمک میکند. همچنین پوست کدویی که در سرکه خوابانده شده باشد برای کاهش لکهای پوستی و پیسی مفید است.
مقدار مصرف روزانه تخم کدو معمولاً حدود ۱۰ گرم (معادل یک قاشق غذاخوری) است و میتوان آن را در تهیه سوپ، نان سبوسدار، شیرینیهای رژیمی یا خورشها به کار برد. در طب سنتی ایران، طبع کدو سرد و تر است و برای افراد گرممزاج غذایی مناسب محسوب میشود. ابنسینا مصرف آن را برای رفع سردرد، بیخوابی و خستگی عصبی توصیه کرده است و در منابع کهن، کدو را دارویی برای تسکین سرفه، گرفتگی صدا و التهابهای پوستی میدانستند.
تخم کدو معمولاً عارضه خاصی ندارد، اما در افرادی که داروهای حاوی ویتامین A مصرف میکنند، باید با احتیاط مصرف شود. همچنین به دلیل طبع سرد آن، بهتر است افراد سردمزاج کدو را همراه با ادویههای گرم مانند فلفل، نعناع یا پودر سیر میل کنند تا تعادل در مزاج حفظ شود. در مجموع، مصرف منظم و متعادل کدو و تخم آن میتواند به حفظ سلامت بدن، تقویت سیستم ایمنی و زیبایی پوست کمک کند و یکی از بهترین انتخابها برای سبک زندگی سالم به شمار میرود.